3656- TALAK طلاق : Boşamak. Boşanmak. *Bağlı olan bir şeyi çözmek, ayırmak. *Nikahlı eşini bırakmak. (Bak:174-176.p.lar)

«Talakın sebebi: Karı ile kocanın ahlâkı birbirine uymadığı zaman hissedilen ayrılma ihtiyacı ve Allah’ın emirlerini ifaya engel olacak dargınlığın ârız olmasıdır... (Bak: 3615.p.ın ilk yarısı)

Ashab-ı kiramdan çok kadın boşadıkları rivayet edilenler, hep zaruret ve ihtiyaç karşısında bu kapıya başvurmuşlardır. Zaruret yokken kadın boşamak ise, küfran-ı nimet ve su-i edeb olduğundan mekruhtur. Bununla beraber “Talak Babı”ındaki âyet ve hadislerin mutlak oluşlarına bakarak, ona “mübahtır” diyenler de olmuştur...

Ülemadan bazıları talakı hüküm itibariyle beş kısma ayırmışlardır. Bunlar: Vacib, mendub, caiz, haram ve mekruhtur.

Mezkûr taksime göre: Karı koca arasında düşmanlık varsa o kadını boşamak vacib; kadın namuslu değilse boşamak mendub; erkek kadını istemiyor ve ondan istifade edemediği için de nafakasına katlanmaktan çekiniyorsa caizdir. Bu suretlerde talakın mekruh olmadığını Şafiîlerdan İmam-ül Harameyn (419-478) tasrih etmiştir. Nevevi (631-676) ise caiz olan kısmı kabul etmemektedir. Kadını hayız halde iken boşamak gibi bid’î talak haramdır. Boşanmaya bir sebeb yokken boşamak mekruhtur. İşte helal olmakla beraber, hoş görülmeyen kısım budur.» (Büluğ-ul Meram cild:3, sh:359-362)

3657- Bilhassa karı-koca arasında geçici olan hissî değişikliklerde hemen boşamaya teşebbüs edilmemelidir. Zira erkeği, aybaşı gibi veya cima’dan sonra zevceye olan meylin azaldığı geçici hallerde boşamaya iten hissî durumlar bulunabilir. Böyle durumlar geçici değil de devamlı olması veya taraflar arasında fikrî hususta ve bilhassa diyanette zıtlık gibi manevi imtizaçsızlıkların ıslahı mümkün olmaması halinde tatlik meşru olur. Yoksa geçici olan mezkûr hissî hallerdeki talak, sünnete uygun olmaz. Nitekim bir hadis-i şerif mealinde şöyle buyurulur: «Sünnete uygun olan boşama, karısı (aybaşı ve lohusalık halinden) temiz iken ve onunla cinsî temasta bulunmaksızın erkeğin ettiği boşamadır.» (İbn-i Mace 10.Kitabün Nikah, 2.bab. 2020. hadis meali) Bu 2.bab, Sünnete uygun boşamaya aittir.

İslâm hukukunda boşama hakkı erkeklerde olmakla beraber nikâh akdinde kadın, kendisinin de boşama hakkına sahib olmasını isteyebilir ve bu hakka sahib olabilir. Tafsilat için H.İ. 2.ci. sh:37 deki bölümde 159. mes’eleye ve sah:228.de talaka ehliyet bahsine ve N.İ. münakahat ve müfarakat bahsi olan 3. kısmın (Talakın Tevfizi) bahsine bakınız.