18- ABDÜLAZİZ HANعبد العزيز خان : Otuzikinci Osmanlı Padişahıdır.

Hilafeti (Mi. 1861-1876) seneleri arasındadır. Sultân Âziz devrinde, Devlet Danışma Kurulu (Şûray-ı Devlet) ve Hukuk İşleri Kurulu (Divân-ı Ahkâm Adliye) kuruldu (1868). Medeni hukuk sistemi olan Mecelle’nin (Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye) Osmanlı tarihçisi ve hukukçusu Cevdet Paşa tarafından hazırlanıp yürürlüğe konması da bu dönemde olmuştur. Bu medeni hukuk, Osmanlı hukukunun şâheseri olup 1926 yılına kadar yürürlükte kalmıştır.

İngiliz elçisi Henry Elliot olmak üzere gizli haber alma elemanları, masonlar tarafından tahttan indirilmesi için bir komplo hazırlandı. Bu komploya ileri gelen zevat iştirak ederler. Süleyman Paşa, Harbiye Okulu öğrencilerini ve iki tabur askeri alarak sabaha karşı Dolmabahçe Sarayı’na gelir. Onlara Pâdişah’ı koruma görevi verildiğini, aldıkları habere göre Pâdişah’a karşı bir sû-i kast düzenleneceğini, buna karşı tedbir alacaklarını söyleyip yanıltır. Pâdişah’ı Dolmabahçe Sarayı’ndan alıp Topkapı Sarayı’na götürür, orada hapsettirir. Mithat Paşa ve arkadaşları tarafından intihar süsüyle bilek damarları kesilerek şehid edilmiştir. (Bak: 1856.p.)