328- ÂYİN اٰيين : Merasim. Usûl. *Görenek. Dinî âdab. *Âdet, örf ve kanun. *Ziynet, süs.
«İslâm’da fıkıh lisanı, âyin kelimesini kabul etmemiştir. Bazı vakıflar, filan camide herhangi bir tarikat âyini icra için te’sis yapacakları zaman vaki olan müracaatlarında fetvahane tarafından verilen müsaadelerde âyin sözü kullanılmayıp “icra-yı zikrullah” tabiri kullanılırdı. Sofiyede âyin lafzı muteberdir. Turuk-u âliye tekkelerinde icra edilen şekil ve merasime, âyin ıtlak edilir. “İcra-yı âyin-i ehlullah” tabirdendir. Bu suretle her tarikata mensub tekkelerde yapılan dinî merasime âyin ismi verilmiştir.
Bu âyinlerden herbirinin ayrı ismi ve şekli vardır. Yaptıkları âyine Mevlevîler “semâ”, Kadirîler “devrân”, Rifaîler ve Sa’dîler “zikr-i kıyam”, Halvetîler “darb-ı esma”, Nakşibendîler “hatm-i hâcegan” isimlerini verirler. Diğer turuk-u âliye de bu esaslardan münşaib olduğuna göre âyinleri bu esaslara bağlıdır.» (Türk İslâm Ansiklopedisi’nden)