BEDİÜZZAMAN HAZRETLERİNİN TALEBELERİNE AZİZ SIFATIYLA HİTABININ SEBEBİNE DAİR GAYR-İ MÜNTEŞİR BİR MEKTUB

Aziz, sıddık kardeşim Sabri!

O hocanın ‘Aziz’ kelimesine itirazına deriz:

Evvelâ: Eskiden beri ve ehl-i ilim mükâtebelerinde ‘Aziz kardeşim, aziz arkadaşım’ ve umum halkın muhaverelerinde ‘Azizim, azizim’ tabirleri, sıfat ve mana-yı lügavî itibariyledir. Hem ‘Allah dilediğini aziz eyler’ sırrına göre insana verilen ‘Aziz’ lafzı İlm-i Sarf usûlünce (...) ‘izzete mazhar olmuş’ demektir.

Sâniyen: Gerçi ‘Aziz’ ismi, Esma-i Hüsnadandır. İsim olarak başkada istimal edilmez. Fakat manası itibariyle sıfat olarak daima hem ‘Aziz,’ hem esma-i İlâhiyeden ‘Halîm ve Hakîm ve Mâlik ve Melik ve Alîm ve Âlim ve Mü’min ve Semi’ ve Basîr’ gibi çok istimal edilmiş. Hiç kimsenin hatırına itiraz gelmez. Yoksa (...) Mü’min ismi, sıfat manasıyla umum mü’minlere ümmetçe verilmesi ve Hakîm ismi, sıfat manasıyla bütün doktorlara bütün halk tarafından istimal edilmesi; o zatın itirazına göre hata ve günah olmak lâzım gelir. Bunlara kıyasen Mâlik ismi ve Semi’ ve Basîr isimleri, sıfat manasıyla herkese her vakit veriliyor.

Sâlisen: Benim de eski ulemaya iktidaen bu ‘aziz’ kelimesini sıfat olarak kardeşlerime vermemin sebebi ise; onlar dini ve ilmi dünyaya alet yapmadıklarından, ilmin ve dinin izzetini muhafaza ettiklerinden — temsilde hata yok — Yusuf Aleyhisselâmın Aziz-i Mısır olması gibi bunlar da derecelerine göre bu asrın azizleridirler. Cenab-ı Hak onları aziz ediyor. ‘Allah dilediğini aziz eyler’ sırrına mazhar ediyor, diye istimal ediyorum.''