1442- ISTIFA اصطفى : Bir şeyin iyisini seçip ayıklamak. Bir şeyi ıslah edip safileştirmek. Seçmek.

Kur’anda ıstıfa tabirinin geçtiği âyetler vardır. Ezcümle bir âyette şöyle buyurulur: اِنَّ اللّٰهَ اصْطَفٰٓى اٰدَمَ وَنُوحًا وَاٰلَ اِبْرٰه۪يمَ وَاٰلَ عِمْرٰنَ عَلَى الْعَالَم۪ينَۙ ( 3:33 ) Gerçek, Allah, Âdem’i ve Nuh’u ve Âl-i İbrahim’i ve Âl-i İmran’ı süzdü; âlemin üzerine ıstıfa buyurdu.

Istıfa lügatta, bir şeyin safvini, yani en sâfi hülâsasını almaktır. Tasfiye, bir şeyin kırışığını, bulanıklık şaibelerini izale edip hülâsasını çıkarmak, safiyi mahluttan ayırmak olduğu gibi, ıstıfa da en sâfisini çekip almaktır. Bir madeni tasfiye edip cevherini almak bir ıstıfa; o cevherler miyanından her hangi bir şeye en elverişli olanını intihab etmek de bir ıstıfadır. İşte ıstıfa-yı lügavî, böyle ihtilatı, temayüze; vâhid-i mahlutu, müteaddide tefrik ve tahvil ederek kemali istihdaf eden bir fiil ve te’sir-i iradidir ki, hilkatte bu fiil ve te’sirin tevalisini ıstılah-ı ilimde “kanun-i ıstıfa” deniliyor. (Bak: 828.p.) Istıfa-yı lügavî ekseriyetle ba’de-l halk mülâhaza olunur. Burada mevzubahis olan ıstıfa ise, cereyan-ı hilkatta hâkim olan Allah Teâla’nın ıstıfasıdır ki asıl kanun-u ıstıfa da budur. Binaenaleyh bundan tasfiye ile mevcud sâfiyi gayr-ı sâfiden tefrik ve intihab ma’nasından fazla olarak safiye vücud vermek manası da bizzarure dâhildir. Bunun için müfessirîn bu ıstıfayı iki ma’na ile tefsir etmişlerdir. Birisi اَىْ جَعَلَهُمْ صَفْوَةَ خَلْقِهِ  yani, mahlukatının en hülasası kıldı. Diğeri: اَىْ صَفَّا هُمْ مِنَ الصِّفَاتِ الذَّمِيمَةِ وَزَيَّنَهُمْ بِالْخِصَالِ الْحَمِيدَةِ dir. Yani, sıfât ve keyfiyyat-ı zemimeden tasfiye ve hısâl ü melekât-ı hamide ile tezyin eyledi. Şüphe yok ki ıstıfa bu ikinci ma’nada daha zâhirdir.” (E.T. 1080-1082)

1443- Istıfa hakkında âyetlerden birkaç not:

-Allah dünyada İbrahim’i (A.S.) ıstıfa etti: (2:130)

-Allah’ın ıstıfa ettiği Din-i Hakk: (2:132)

-Allah’ın Talut’u ıstıfa etmesi: (2:247)

-Allah tarafından Hz. Meryem’in ıstıfası: (3:42)

-Allah tarafından Musa (A.S.)’ın ıstıfası: (7:144)

-Allah,melâike ve insanlardan resuller ıstıfa eder, seçer: (22:75)

-Allah’ın ıstıfa ettiği kullarına selâm (her türlü tehlikelerden eminlik): (27:59)

-Kitaba (Kur’ana), ıstıfa edilmiş (mümtaz kılınmış) olanlar varis kılındı: (35:32)