3440- SUR صور : İsrafil (A.S.)’ın borusu diye ifade edilen bu sur meselesi, oldukça derin bir hakikattır. Bunun için bu hakikat daha çok teşbihatla ifade ediliyor. Evet bu sur denen boru, bizim bildiğimiz borulardan değildir. (Bak: Müteşabihat)
3441- Kur’anda sur hakkında müteaddid âyetler vardır. Ezcümle bir âyette şöyle buyuruluyor:
“(27:87) وَيَوْمَ يُنْفَخُ فِى الصُّورِ Hele Sur üfürüleceği gün-büyük kıyamet!
Sur, bazıları bunu “vav” ın fethiyle suver gibi “suret” in cem’i, nefhi de suretlere ruh nefhi diye telakki etmişlerdir. Lakin böyle olsa idi zamirinde فِيهَا denilmek lâzım gelirdi, halbuki diğer bir âyette ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ اُخْرَى diye müfred müzekker zamiri gönderildiğinden bu mana sahih olamaz. Bazıları da bunu bir temsile hamletmişler mevtanın kabirlerden mahşere çağırılışları halini, bir orduyu harekete getirmek için boru çalınması haline teşbih suretiyle bir istiare-i temsiliyye yapıldığına zahib olmuşlardır. Ekser müfessiriînin kavlince ise bazı hadislerde varid olduğu üzere üç defa nefh olunacaktır. Birincisi nefha-i feza’, ikincisi nefha-i sa’ık, üçüncüsü nefha-i kıyamdır. Ve buna me’mur olan İsrafil’dir. Bu âyette beyan olunduğu üzere birincisi olan nefha-i feza’da Göklerde ve Yerde kim varsa Allah Teala’nın dilediği zevattan maadası hep dehşetinden sarsılacak; Sure-i “Zümer” deki (39:68) وَنُفِخَ فِى الصُّورِ فَصَعِقَ مَنْ فِى السَّمٰوَاتِ وَمَنْ فِى اْلاَرْضِ اِلاَّ مَنْ شَٓاءَ اللّٰهُۚ kavl-i kerimi mucebince, ikincisi olan nefha-i sa’ıkda ise Allah’ın dilediklerinden maada hepsi yıkılıp ölecek;
ثُمَّ نُفِخَ ف۪يهِ اُخْرٰى فَاِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنْظُرُونَ
وَنُفِخَ فِى الصُّورِ فَاِذَا هُمْ مِنَ اْلاَجْدَاثِ اِلٰى رَبِّهِمْ يَنْسِلُونَ
(36:51) mucebince, üçüncüsü olan nefha-i kıyamda kabirlerden kalkıp mahşere koşuşacaklardır.
Feza’ korkunç bir şeyden şahsa ârız olan tutukluk ve ürkeklik, yani şiddetli korku ile sarsılıp belinlemek demektir.” (E.T. 3707)
3442- Sur hakkında Kur’andan bir kaç not:
- Surun üfleneceği (Kıyamet) günü: (6:73) (69:13, 14) (74:8, 9)
-Büyük anarşinin şiddetli dalgalanmalarından sonra sura üflenip kıyametin kopmasına işaret: (18:99)
- Sur’a (ikinci) üfürülmesi ve haşir: (20:102) (23:101) (36:51) (78:18)
-Sur’a üflenen o vaid gününde diriltilen her insan saik ve şehid (iki melek) nezaretinde haşrolunacak: (50:20, 21)
Sahih-i Buhari tercemesinin 1732. hadisinde de, “iki nefha arasında fark vardır” der.