192- AKLİYYUN عقليون : Rasyonalistler. (Fr. Rationalistes) Herşeyin hakikatını akıl ile bulma iddisasında olan filozoflar. Başlıca iki kısma ayrılırlar: Bir kısmı yalnız akla dayanarak dine ve vahye tabi olmadan mevcudatı ve hâdisatı izah teşebbüslerinde bulunurken hakikatten uzaklaşan ve neticede metafizik felsefe bataklığında boğulup yarı yolda kalanlardır. Diğer kısmı ise Meşaiyyun gibi, Allah’a ve vahye imanı kabul etmekle beraber iman hakikatlarını akılla izahına ve isbatına çalışanlardır ki, beşerî akılla dinî hakikatları kendi Felsefî nazariyeleriyle izah etmek ve bunlarla bağdaştırmak teşebbüslerinde bulunurken bazı dinî ahkâm ve akideyi tevil yoluyla asliyetinden az çok uzaklaştırıp bunlara zarar verenlerdir. Akılcı felsefenin bazı yanıltıcı kaidelerine bağlılık neticesi, dince küfür sayılan düşüncelere ister istemez kapı açarlar. (Bak: Meşşaiye, İşrakiyye Felsefesi, Rasyonalizm) (B. Sami Sağbaş Felsefe Öğretmeni)