3393- SIRAT KÖPRÜSÜ صراط كوپرسى : Cennet’e gidebilmek için herkesin üzerinden geçmeğe mecbur olduğu ve Cehennem üzerine kurulmuş olan köprü.

Sırat Köprüsü hakkında müteşabih nev’inden müteaddid rivayetler vardır. S.B.M. 2. cild 450. hadis içinde geçen Sırat Köprüsü hakkında 830. sahifede 2. haşiyeden 836. sahifedeki 2. haşiyeye kadar, Sırat Köprüsü’nü geçmekteki kolaylık ve zorluk ve sür’at farkları gibi hususiyetlere ait muhtelif rivayetler naklediliyor. Sırat Köprüsü âhiret ahvalinden olduğu cihetle, vücuduna iman etmek mecburi olmakla beraber hakiki mahiyeti tefhim edilemiyor. Ancak bazı temsil ve teşbihlerle fehme takrib edilir. Bu sebeble Sırat Köprüsü’nün müteşabihiyeti nev’inden sayılabilen ve iki taraf arasında münasebeti temin eden muhtelif köprülerden, Sırat Köprüsü’ne intikal etmek için deniliyor ki:

3394- “İnkılablar neticesinde, her iki taraf arasında geniş geniş dereler husule geliyor. O dereler üstünde her iki âlemle münasebettar köprüler lâzımdır ki, her iki âlem arasında gidiş geliş olsun. Lakin o köprülerin inkılabat cinslerine göre şekilleri, mahiyetleri mütebayin; isimleri mütenevvi olur.

Meselâ uyku âlemi, yakaza ile âlem-i misal arasında bir köprüdür. Berzah, dünya ile âhiret arasında ayrı bir köprüdür. Ve misal, âlem-i cismanî ile âlem-i ruhanî arasında köprüdür. Bahar, kış ile yaz arasında ayrı bir nevi köprüdür. Kıyamette ise, inkılab bir değildir. Pek çok ve büyük inkılablar olacağından, köprüsü de pek garib, acib olması lâzım gelir.”  (M.N. 225)

3395- Sual: “Cennet ve Cehennem pek çok uzaktırlar. Haydi ehl-i Cennet, lütf-u İlahî ile berk ve burak gibi uçarak haşirden geçerler, Cennet’e giderler. fakat ehl-i Cehennem, sakil cisimleri ve büyük ve ağır günahların yükleri altında nasıl gidecekler? Hangi vasıta ile?

İşte hatıra gelen şudur: Nasılki meselâ Amerika’da bütün milletler umumi bir kongreye davet edilse, her millet büyük gemisine biner, oraya gider. Öyle de bahr-i muhit-i kâinatta, bir senede yirmibeş bin senelik uzun bir seyahata alışan Küre-i Arz, ahalisini alır gider mahşer meydanına boşaltır.

Hem her otuzüç metrede bir derece-i hararet tezayüd ettiği delaletiyle, merkez-i Arz’da bulunan Cehennem ateşinin hadisçe beyan olunan derece-i hararetine muvafık ikiyüz bin derece-i harareti taşıyan ve hadisin rivayatına göre, dünyada ve berzahta büyük Cehennem’in bazı vazifelerini gören ateşini Cehennem’e döker; sonra emr-i İlahî ile daha güzel ve baki bir surete tebeddül eder; âhiret âleminden bir menzil olur.” (M.17) (Bak: Ebvab-ı Sema, Sekal)

3396- Müslim 1. Kitab-ül İman’da 302. hadis ve İbn-i Mace 37. Kitab-üz Zühd 33. bab, 4280. hadiste de müteşabih olarak, Sırat Köprüsü bahsi geçer. Kıyamet günü Sırat Köprüsü üstüne veya Cennet ve Cehennem arasına ölüm bir koç şeklinde getirilip boğazlanır ve böylece ölüm öldürülür, diye ehadis-i müteşabihe ile bildirilir. Ezcümle: İ.M. 4327. hadis, S.M. 51. kitab 40, 43. hadisler ve Buhari 65. kitab (19. sure) 1. bab ile 81. kitab 51. bab örnek verilebilir.

Hadis lisanında “Cehennem Köprüsü” manasında olan “Cisrü Cehennem” ifadesi: Buharî rikak/52, tevhid/24; Müslim iman/203, 216; Ebu Davud edeb/36; Tirmizî cum’a/17, tefsir-i sure 39/5; İbn-i Mace ikame/88; İbn-i Hanbel 2/275, 534; 3/25, 26, 345, 383, 441; 5/159. 6/110, 117. hadislerinde geçer.