1799- İSTİĞFAR استغفار : (Gufran.dan) Afv dilemek. Cenab-ı Hak’tan kusurlarının afvedilmesini, günahlarının bağışlanmasını dilemek. Tevbe etmek. Yalvarmak. “Estağfirullah” demek. (Bak: Tevbe) (Kusurunu gören istiğfar eder, bak: ,128 1059.p.lar)

“Tevbe, nedamet manası bulunmayan ve günahına pişman olmaksızın sadece onun afv u mağfiretini istemekten ibaret kalan istiğfar; sade bir duadır, makbul olmamak gerektir. Çünki hem günaha pişmanlık duymamak hemde onun mağfiretini istemek Allah’a karşı su-i edebdir.

...Alusi der ki: Abid her ne kadar bezl-i mechud etse de Ma’bud’un celaline lâyık olanı gereği gibi ifada kusurdan halî olmayacağına işaret için bir çok taatlardan sonra istiğfar da meşru kılınmıştır.” (E.T. 6247)

1800- Seyyid-ül istiğfar:

 سَيِّدُ الْاِسْتِغْفَارِ اَنْ تَقُولُ اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ وَأَبُوءُ لَكَ بِذَنْبِي فَاغْفِرْ لِي فَإِنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلا أَنْتَ

“Meal-i icmalîsi: Şeddad bin Evs Radıyallahü Anh’dan rivayete göre Nebi Sallallahü Aleyhi Vesselem şöyle buyurmuştur: Seyyid-ül istiğfar Allahü Teala’dan şu yolda mağfiret dilemektir: Allahım! Sen Rabbimsin, ibadete lâyık hiç ilah yoktur, yalnız sen varsın, beni sen yarattın, şüphesiz senin kulunum ve gücüm yettiği kadar ezelde sana verdiğim ahd ü vaad üzere sabitim. İşlediğim kusurların şerrinden sana sığınırım. Bana ihsan buyurduğun nimetini Zat-ı Uluhiyetine itiraf ederim. Günahlarımı da itiraf ederim. Binaenaleyh günahımı sen afvet! Çünki günah afvetmek, kimsenin haddi değildir, ancak sen bağışlarsın.”1 (Buhari kitab 80, bab 16) (Efdal-ül istiğfar: Buhari 80/2)

1801- İstiğfar kelimesinin geçtiği âyetlerden birkaç not:

-Günaha karşı istiğfara teşvik eden âyetler: (3:135) (4:64,106,110) (8:33) (11:3,52,61,90) (40:55) (51:18) (110:3)

-Münafıklar için ne kadar istiğfar edilse de (nifaktan dönmedikçe) faide vermez: (9:80)

-Akraba da olsalar haklarında istiğfar edilmeyecek olan kimseler: (9:113) (63:6)

-İbrahim (A.S.)’ın babası için mağfiret dilemesi: (19:47) (60:4) (Bak: 1469.p.)

-Meleklerin, ehl-i iman için mağfiret duaları: (40:7) (42: 5)

İstiğfar hakkında hayli ehadis-i şerife vardır. Ezcümle: Sahih-i Buhari, 80. Kitab-üd Daavat, 2 ve 16. babları ve İbn-i Mace, 33. Kitab-ül Edeb, 57.babı istiğfar hakkındadır.