1266- HECR-İ CEMİL هجرِ جميل : Anlaşmazlık çıkaran kimselerden münakaşasız ve güzellikle ayrılık. Bu bahis Kur’anda şöyle beyan ediliyor:وَاصْبِرْ عَلٰى مَايَقُولُونَ Ağyarın diyeceklerine sabreyle وَاهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَم۪يلاً ( 73:10 ) ve onları bir hecr-i cemil ile terk et, şimdilik hallerine bırak. (Bak: 1610.p. sonu)

Hecr-i cemil: Kalben ve fikren onlardan uzak durup fiillerinde onlara uymamakla beraber kötülüklerine karşılık vermeğe kalkışmayıp müsamaha ve idare ve güzel ahlâk ile hüsn-i muhalefet etmektir ki bunun naziri1سَلاَمٌ عَلَيْكُمْۘ لاَنَبْتَغِى الْجَاهِل۪ينَ* وَاَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِل۪ينَ * فَاَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ âyetleridir.” (E.T. 5432)

Yukarıda kaydedilen (28:55) âyetini Elmalılı Hamdi Yazır şöyle tefsir ediyor: “اللَغْو Sakat söz. Mücahid, eza ve sebb demiş; Dahhak, şirk demiş; İbn-i Zeyd, Resullullah’ın vasfını Yehudun tağyiri demiş.اعرضوا عنه Ondan yüzlerini çevirirler. وَاِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا ( 25:72 ) mantukunca tekerrümen, وَلَنَٓا اَعْمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْمَالُكُمْۚ Bize amellerimiz, size de amelleriniz diye mütareke ederler. لَكُمْ   د۪ينُكُمْ وَلِىَ د۪ين ( 109:6 ) demek gibi. سَلاَمٌ عَلَيْكُمْۘ Bu selâm, tahiyye selâmı değil  وَاِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلاَمًا ( 25:63 ) gibi veda selâmıdır. Yani kavga etmiyelim. Allahâ ısmarladık makamındadır.” (E.T. 3747)

Bir rivayette şöyle buyurulur: “Allah indinde yükseklik isteyiniz. Ya Resulallah bu nedir denildi. Buyurdular ki: Sana karşı cahilane hareket eden kimseyi hilm ile karşılayıp geçersin ve seni mahrum edene de ihsanda bulunursun.” (R.E. sh.6) (Bak: Adab, Müdara, Münakaşa ve 513.p.sonu)