1733- İSEVİLİK عيسويلك : İsa (A.S.)’ın Allah’ın emriyle tebliğ ettiği din, Hristiyanlık ve Nasraniyet de denir. (Bak: Ehl-i Kitab, Havariyyun, İncil, İsa (A.S.) Protestanlık, Teslis)
İsa (A.S.)’ın peygamberliği devrinde pek az kimseler tabi olduğundan, içtimaiyata müessir bir cemaat durumuna gelemediği için “Din-i İsevi’de yalnız esasat-ı diniye Hazret-i İsa Aleyhisselâm’dan alındı. Hayat-ı içtimaiyeye ve füruat-ı şer’iyeye dair ekser ahkâmlar, Havariyyun ve sair rüesa-yı ruhaniyun tarafından teşkil edildi. Kısm-ı a’zamı, kütüb-ü sabıka-i mukaddeseden alındı. Hazret-i İsa Aleyhisselâm, dünyaca hâkim ve sultan olmadığından ve kavanîn-i umumiye-i içtimaiyeye merci’ olmadığından, esasat-ı diniyesi hariçten bir libas giydirilmiş gibi, Şeriat-ı Hristiyaniye namına örfi kanunlar, medenî düsturlar alınmış, başka bir suret verilmiş. Bu suret tebdil edilse, o libas değiştirilse, yine Hazret-i İsa aleyhisselâm’ın esas dini baki kalabilir. Hazret-i İsa Aleyhisselâm’ı inkâr ve tekzib çıkmaz.” (M: 435)
1734- “Tahrif sebebiyle şimdiki Hristiyanlık esbab ve vesaiti müessir bilir, mana-yı ismî nazarıyla bakar. Akide-i velediyet ve fikr-i ruhbaniyet öyle ister, öyle sevkeder. Onlar azizlerine mana-yı ismiyle birer menba-ı feyz ve güneşin ziyasından bir fikre göre istihale etmiş lambanın nuru gibi birer maden-i nur nazarıyla bakıyorlar.
Biz ise evliyaya mana-yı harfiyle, yani ayine güneşin ziyasını neşrettiği gibi birer ma’kes-i tecelli nazarıyla bakıyoruz.” (H.Ş. 137) (Hristiyanda ene, bak: 3478.p.)
1735- “Nasraniyet, ya intifa veya ıstıfa edip İslâmiyet’e karşı terk-i silah edecektir. Nasraniyet birkaç defa yırtıldı, protestanlığa geldi. Protestanlık da yırtıldı, tevhide yaklastı. tekrar yırtılmağa hazırlanıyor. Ya intifa bulup sönecek veya hakiki Nasraniyetin esasını cami’ olan hakaik-i İslâmiyeyi karşısında görecek, teslim olacaktır. İşte bu sırr-ı azîme, Hazret-i Peygamber Aleyhissalatü Vesselâm işaret etmiştir ki: “Hazret-i İsa nazil olup gelecek ümmetimden olacak, şeriatımla amel edecektir.” (H.Ş. 113) (Bak: 1726.p.)
Atıf notları:
-Nüzul-ü İsa (A.S.) ve Deccal’a karşı icraatları hakkında ehadisin me’hazleri, bak: 1726.p.
-İsevîlerin hakiki dindarlarıyla ittifak, bak: 1513.p.haşiyesi.